مرسوم است که صاحبان عزا پس از مراسم سومین، چهلمین و حتی اولین سالگرد متوفا به دارالرحمه می‌روند و فاتحه می‌خوانند که کاری است پسندیده.
زیارت اهل قبور چه پس از مراسم، چه غیر از آن، امر مستحب تأکیدشده دینی است و علاوه بر آن از نظر تخلیه عواطف نیز مفید و مؤ ثر است.
در این فاتحه‌خوانی سفره‌ای روی قبر پهن می‌شود که مزین است به مقدار نسبتاً زیادی میوه، شیرینی، حلواهای مختلف خانگی، مرغ کامل طبخ شده و...
حداقل هزینه این سفره با قیمت‌های کنونی یکصد هزار تومان است؛ هرچند در بسیاری موارد از این مبلغ بیشتر هزینه می‌شود. همانگونه که اکثر مردم می‌دانند از این میوه و شیرینی و مرغ، به علل زیر استفاده نمی‌شود:
١- فضای اندوه و ناراحتی شرکت‌کنندگان
٢- ازدحام جمعیت خصوصاً در عصر روزهای پنج‌شنبه
٣- آلوده‌بودن دستها و لزوم رعایت بهداشت برای استفاده از شیرینی و میوه که خوشبختانه بسیاری از مردم به این نکته بهداشتی اهمیت می‌دهند.
٤- فضای فیزیکی قبرستان از منظر مردم و کارشناسان، آلوده‌تر از سایر فضاهای دیگر است.
در واقع این هزینه علاوه بر زحمت تدارک آن برای صاحبان عزا، مصداق کامل اسراف و تبذیراست که طبق نص صریح قرآن نهی شده است.(اسراء/١٧)
با توجه به نیاز خانواده‌های بی‌بضاعت و کم‌بضاعت به این مواد خوراکی آیا عقلانی نیست که هزینه این سفره به عنوان صدقه به نیت متوفا به نیازمندان داده شود؟ اگر نیازمندی را هم نمی‌شناسیم، مؤسسات خیریه مورداعتمادترین مراکز برای دریافت این صدقه هستند تا به دست اهلش برسانند.
به نظر می‌رسد یک مانع فرهنگی این است که صاحبان عزا معتقدند اگر این هزینه را صرف نکنند از منظر دیگران بی‌احترامی به متوفا و دست‌کم گرفتن اوست و خلاصه اینکه پشت سرمان حرف می‌زنند.
برای عبور از این مانع باید تلاش کرد که رسوم غلط، غیرعقلانی و در این مورد خلاف شرع را اصلاح کرد، کافی است چند خانواده پیش‌قدم شوند و حداکثر به یک شاخه گل (نه تاج گل) اکتفا کنند.
اصل را که صدقه‌دادن است فدای فرع نکنیم. خوشبختانه مراسم بزرگداشت سه روزه که تا چندین سال قبل اجرا می‌شد و وقت زیادی از صاحبان عزا ومردم را می‌گرفت و هزینه زیادی هم داشت با تصمیم جمعی زود نهادینه شد و به یک عرف یک روزه تبدیل شد، همینطور پلاکاردهای سیاهی که سراسر یک کوچه یا منطقه را پر می‌کرد و علاوه بر هزینه، بر افسردگی اجتماعی می‌افزود، برچیده شد.
امید است با تأکید افراد دلسوز، بستگان، متنفذین و بزرگترها این رسم غلط سفره قبرستانی هم برچیده شود و وجه آن صرف صدقه گردد. انشاءا...
شاد و سالم و موفق باشید
