گروه فرهنگ و هنر
حسین خواجهامیری مشهور به ایرج (زاده ۱۱ دی ۱۳۱۱ در شهر خالدآباد نطنز، استان اصفهان) خواننده موسیقی اصیل ایرانی است.
وی پدر احسان خواجهامیری (خواننده) و الیکا خواجهامیری (نوازنده و مدرس پیانو) است.
ایرج از خوانندههای صاحبسبک ایران است و صدایش از معدود صداهای ششدانگ به شمار میرود؛ صدایی که توانایی اجرای هرچه را که از صدای یک انسان انتظار میرود، دارد.
محمدرضا شجریان درباره وی میگوید: «صدای ایرج در تاریخ آوازخوانی ما یک متر و معیار است و هر کس بخواهد در بالاترین حد حنجره صدایی را مثال بزند، میگوید صدا شبیه صدای ایرج است.»
علی شیرازی نیز معتقد است: «صدای ایرج با ویژگیهایی که آن را به عنوان و جایگاهِ صدای معیار در هنر خوانندگی ما نزدیک میکند، یکی از نزدیکترین صداها به ذات آواز (و موسیقیِ) ایرانی است. در میان خوانندگانی که از ابتدای ورود پدیده ضبط موسیقی به ایران صدایشان به گوش رسیده، شاید فقط قمرالملوک وزیری در زیبایی و کمال و «رسا» بودنش در هنری به نام آواز، با ایرج قابل مقایسه باشد.»
زندگینامه
حسین خواجهامیری در خانوادهای هنرمند به دنیا آمد. پدربزرگش (حاج ملامیرزا) از خوانندگان بنام زمان ناصرالدین شاه بود. پدرش، که از صدایی خوش و رسا برخوردار بود، مدتها او را تحت تعلیم خویش قرار داد. حسین در همان زمان در مراسم تعزیهخوانی شرکت میکرد و نزد تعزیهخوانانی که ردیف و دستگاه میدانستند به یادگیری آواز پرداخت.
وی پس از پایان تحصیلات ابتدایی به تهران رفت و در سال ۱۳۲۶ به مکتب ابوالحسن صبا راه یافت و دو سال پیاپی در حضور او دانستههای خویش را تکمیل کرد و به وسیله وی به رادیو ایران معرفی شد. در آن جا به اجرای برنامه با ارکستر ابراهیم خان منصوری پرداخت. وی پس از مدتی به دانشکده افسری رفته و شبهای جمعه که آزادی داشته از ساعت ۷:۳۰ تا ۸ در برنامه ارتش شرکت و با ارکستر محمد بهارلو به اجرای برنامه میپرداخت. در همان زمان به خاطر محدودیتهای ارتش نام مستعار (ایرج) را که در اصل نام برادرش بود برای خود برگزید.
ایرج در سال ۱۳۳۶ به دعوت داوود پیرنیا به برنامه گلها راه یافت و در اولین همکاری خود با این برنامه برگ سبز ۴۳ را در مایه شور- ابوعطا و با همکاری علی تجویدی، فرهنگ شریف و امیر ناصر افتتاح خواند. از همان زمان همکاریش با برنامه گلها ادامه یافت.
ایرج علاوه بر اجرای برنامههای مختلف رادیویی به اجرای ترانه و آواز برای فیلمهای فارسی همت گماشت و بازیگران زیادی از جمله محمدعلی فردین، منوچهر وثوق، رضا بیک ایمانوردی و… به لبخوانی ترانههای وی میپرداختند.
در سال ١٣٩٢ ایرج دو آهنگ جدید را با آهنگسازی عباس تجویدی، یار دیرینه اش خواند که هنوز منتشر نشده است.
آلبومها
وی در دوران فعالیت هنری خود بیش از ۲۰۰۰ آواز، تصنیف و ترانه در برنامههای مختلف خوانده است.
من یه خونه ی تنگ و تاریکم کاشکی تو بیای چراغم باشی
هر جا که باشم هر چی که باشم تو باید باشی
تا زنده باشم می میرم اگه از تو جدا شم
می میرم اگه از تو جدا شم
اگه تاریکم اگه روشنم اگه پاییزم اگه بهارم
تو رو دوست دارم
تو رو دوست دارم