یک بار دیگر خبری ناگوار به گوش رسید و دهان به دهان منتقل شد و مردم را نگران کرد. شلیک مرگبار در اوایل بامداد پنجشنبه هفته پیش، جوانی را از پا درآورد تا باری دیگر پروندهای گشوده شود و کارآگاهان به کار بیفتند و در جستجوی متهم یا متهمین باشند.
شاید اگر تا اوایل سال پیش از کسی میخواستی بدترین حادثه شهرستان را عنوان
کند، ربودن و قتل نازنین ٨ ساله در ٢٥ بهمن سال ٨٨ را نام میبرد.
اما از سال پیش به این طرف، چند حادثه دلخراش دیگر هم روی داده:
وقوع دو قتل در انجیرستانهای تارم در مهرماه سال پیش، ربودن دختربچه ٥ ساله
توسط زوج آدمربا در دیماه همان سال در بخش قطرویه، ربودن و قتل ستایش ٦
ساله در فروردین امسال در بخش آبادطشک، و قتل یک جوان با اسلحه شکاری در
شهر نیریز در هفته گذشته.
حوادث و جرایم دیگری چون تصادفات دلخراش رانندگی، و کشف مواد مخدر و
مشروبات الکلی را اگر به این حوادث اضافه کنیم، میفهمیم که باید نگران
شویم.
به راستی زیر پوست این جامعهی به ظاهر آرام چه میگذرد؟ چرا شهرستان آرام و امنی چون نیریز باید دستخوش این اتفاقات ناگوار شود؟
آنچه مشخص است این که برخورد با این جرایم باید قاطعانه و فوری باشد.
اما مهمتر از برخورد، پیشگیری از وقوع جرم است. باید بررسی کرد و دید
جامعه ما را چه شده که آبستن چنین حوادثی است؟ و عوامل زمینهساز این جرایم
چیست؟
قبلاً هم در نوشتاری دیگر که پس از قتل ستایش در اوایل امسال نوشته شد،
همین نکته گوشزد گردید که باید کاری کرد و در زمینه پیشگیری از وقوع جرم
بطور جدی وارد شد.
از آن زمان تا به امروز اما اقدام جدی انجام نگرفت تا این که خاطره ستایش در ذهن جامعه به فراموشی رفت.
در حالی که حداقل انتظار میرفت آموزشهای همگانی بویژه برای کودکان و نوجوانان و بخصوص دختران انجام میشد.
آنچه مشخص است و در تحقیقات اجتماعی نیز به اثبات رسیده، عوامل زمینهساز جرم، موارد زیر است:
فقر، بیکاری، تبعیض، مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی، اختلافات خانوادگی، افسردگی اجتماعی، فقدان امید به آینده، و ضعف اعتقادات.
در نیریز این عوامل زمینهساز جرم زیاد به چشم میخورد. اعتیاد به مواد
مخدر و مصرف مشروبات الکلی در بین جوانان بالاست. حداقل این که در یک سال
گذشته، کشفیات مشروبات الکلی بالا رفته که نشان از تولید گسترده آن دارد.
همچنین میزان بیکاری، فقر، اختلافات خانوادگی، و افسردگی اجتماعی بالا
است.
اگرچه رفع این مشکلات به آسانی میسر نیست، ولی باید از جایی آغاز کرد. باید قدمهای کوچک برداشت و برنامه داشت.
در این زمینه مسئولین شهرستان شامل اعضای شورای اداری، شورای تأمین و
همچنین شورای فرهنگ عمومی باید بطور جدی به فکر رفع عوامل زمینهساز جرم در
شهرستان باشند تا از میزان جرایم کاسته شود.
پیشنهاداتی که در این زمینه به ذهن نگارنده میرسد عبارتند از:
١- جلب مشارکت سرمایهگذاران اهل نیریز برای سرمایهگذاری و ایجاد اشتغال.
ما در دیگر نقاط کشور و حتی خارج از ایران سرمایهداران زیادی داریم که
باید به اشکال مختلف جذب شوند و از آنها در راه ایجاد اشتغال کمک گرفته
شود. مشابه راهاندازی کارخانه رینگ اسپرت، کنسانتره انار در نیریز و
قطرویه، و یا راهاندازی شهرک صنعتی سنگ در سالهای گذشته که اشتغال زایی
گستردهای داشتهاند.
٢- درمان بیماری مزمن و ریشهدار افسردگی اجتماعی در نیریز. بطور واضحی،
مردم نیریز به افسردگی و غم دچارند. لازم است شورای فرهنگ عمومی تدابیری
در نظر بگیرد که روح شادی به جامعه تزریق شود. ضرورت دارد جشنهای مذهبی و
ملی و برنامههای شاد اجرا گردد. این تلقی باید کنار گذاشته شود که اگر
مردم شادی کنند، از دین دور میشوند.
در این زمینه، تغییر چهره شهرستان در مناسبتهای شاد مذهبی و ملی، اجرای
برنامههای شاد، و حتی یک نورباران ساده هم میتواند مردم را شاد کند.
ایجاد مراکز تفریحی برای جوانهای شهر و روستا باید در دستور کار باشد تا
افسردگی اجتماعی کاهش یابد. برای نمونه ساخت یک دریاچه مصنوعی کوچک مشابه
آنچه در سروستان اجرا شده، با هزینهای نه چندان زیاد قابل اجرا است.
مسئولین در خلوت خود به این سؤال پاسخ دهند که در این شهرستان، یک دختر یا
پسر جوان، در یک بعد از ظهر کسل کننده باید برای گذران وقت به کجا برود؟
ضروری است به این باور برسیم که همه جوانها را نمیتوان اهل مسجد و نماز کرد؛ ولی میتوان کاری کرد که به سوی جرم نروند.
٣- اجرای برنامههای آموزشی برای بالا بردن آگاهی جامعه. خانوادهها باید
یاد بگیرند که چگونه فرزندان خود را در برابر متجاوزین و افراد خطرناک ایمن
کنند. چگونه به فرزندان خود «نه گفتن» را بیاموزند.
همچنین خانوادهها باید در زمینههای زیر آموزش ببینند:
الف) انواع مواد مخدر سنتی و صنعتی و نشانههای ابتلای فرزندان.
ب) نحوه کار شبکههای اجتماعی و آسیبهایی که در کمین فرزندان و اعضای
خانواده است. میزان آگاهی پدران و مادران از این تکنولوژیها بشدت
پایینتر از فرزندانشان است که این میتواند زمینه وارد آمدن آسیب به
فرزندان را به اشکال مختلف فراهم کند.
ج) آداب زندگی مشترک و تربیت فرزند برای کاهش اختلافات خانوادگی.
بیتردید متولی این کارها یکی دو اداره نیستند. متولی این کار مجموعه
ادارات شهرستان هستند که باید کاری کنند و در این راه از ظرفیت روحانیت +
رسانهها + مردم کمک بگیرند.