دیگر زمان آن نیست که روزها و ماه‌ها برای شاغل‌شدن صبر کنیم و با خواندن آگهی‌ها، جستجو در فضای مجازی و یا در انتظار آزمونهای استخدامی به دنبال کار بگردیم. حتماً برای شما هم پیش آمده که برای پیدا کردن شغل به جاهایی سر زده‌اید و آنها از شما مدرک و مهارت خواسته‌اند. اکنون یکی از بهترین راهکارها برای دستیابی زودتر به شغل، شرکت در دوره‌های فنی حرفه‌ای است. در حال حاضر چه بسیار افرادی هستند که منتظر استخدام و آزمونها نمی‌نشینند و خودشان دست به کار می‌شوند، دنبال آموزش و مهارت می‌روند و شغل جدیدی دست و پا می‌کنند. کارآفرینانی که با تلاش و کوشش و تحمل سختی کسب و کار خود را رشد می‌دهند و به موفقیت دست پیدا می‌کنند.
این هفته موضوع گزارش را به کارآفرینانی اختصاص دادیم که با آموزشهای فنی و حرفه‌ای توانستند برای خود شغلی دست و پا کنند.
حکیمه خانی‌زاده
رشته تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی
حکیمه خانی‌زاده بانوی کارآفرین گوهرسنگ تراش مشکانی که تحصیلاتش در زمینه زیست‌شناسی علوم گیاهی است، به دلیل علاقه‌ای که به رشته گوهرتراشی داشته، وقتی می‌شنود که این آموزشها در مرکز فنی و حرفه‌ای شهرستان نی‌ریز برگزار می‌شود، با وجود داشتن فرزند کوچک و دور بودن از مرکز آموزش، عزمش را جزم می‌کند که در این کلاسها شرکت کند.
می‌گوید: «من برای آموزش هنر گوهرتراشی سختی‌های زیادی کشیدم و سه روز در هفته برای آموزش این هنر از مشکان به نی‌ریز می‌آمدم. رشته گوهرتراشی، همان تراش سنگهای قیمتی و نیمه قیمتی است که هر ساله در مرکز فنی حرفه‌ای خواهران نی‌ریز با مربیگری آقای علیرضا ایمن برگزار می‌شود. من از اواخر فروردین امسال در مدت 3 ماه این مهارت را کسب کردم و به دلیل علاقه‌ای که داشتم، از همان ابتدا به دو نفر از همشهریانم آموزش دادم و در حال حاضر با جمیله مرادی و بتول رضایی در کنار هم کار می‌کنیم.»
«هنر هیچ وقت کهنه نمی‌شود.» این جمله را خانی‌زاده می‌گوید و ادامه می‌دهد: «هنر همیشه تازگی دارد، هر چقدر که بهتر و جدیدتر باشد، ایده‌های خوبتری به ذهن می‌‌آید. من خودم همیشه دنبال آموزش و تکنیکهای جدید هستم. بعد از تمام‌شدن دوره‌ها، همزمان که کار می‌کردم، دوستم جمیله خورشیدی من را به خانم ناهید شمس که یکی از استادان تراش سنگ و فیروزه‌کوبی روی ظروف مس در شهربابک است معرفی کرد و من برای پیشرفت کارم به آنجا رفتم و فیروزه‌کوبی را نزد ایشان یاد گرفتم. چون معتقدم در کنار آموزشهای فنی باید به صورت عملی نیز در کنار استادی دیگر یا بهتر بگویم روش استاد شاگردی، آموزشها را کامل کرد. »
او همکاری و همدلی مسئولان را مهم می‌داند و می‌گوید: «به چشم دیده‌ام که خیلی‌ها می‌خواهند کاری راه بیندازند؛ اما مسئولان کمک نمی‌کنند. اگر حمایتهای آنها باشد، جوانان انگیزه آموزش و کار پیدا می‌کنند. من خودم اگر همکاری آقای مجید شاهسونی مسئول بنیاد برکت و یا حمایتهای آقای مرادی رئیس مرکز فنی و حرفه‌ای شهرستان نبود، نمی‌توانستم در کارم موفق باشم و یا انگیزه آموزش مجدد را داشته باشم. آقای شاهسونی من را حمایت کرد و توانستم با گرفتن وام به کارم توسعه بدهم و برای آموزشها و تکنیکهای جدید اشتیاق بیشتری پیدا کنم. چون دستگاه و تجهیزات لازم را هم خریده بودم، انگیزه‌ام صد برابر بود. واقعاً حمایت مسئولان به پیشرفت کارآموز کمک می‌کند. آنها باید کار صنایع دستی را در هر شهر و روستایی برای جوانان روشن کنند و در کنار حمایتشان در زمینه تولید و فروش، به جوانان دلگرمی بدهند. باید کاری کنند که مردم قدرت خرید داشته باشند تا آنها نیز با خرید صنایع دستی ایرانی، یک فرد ایرانی را حمایت کنند.»
بانوی کارآفرین گوهرتراش با بیان این که علاقه همیشگی مردم و خصوصاً بانوان به استفاده از زیور‌آلات، مهمترین عامل رونق هنر گوهرتراشی است، گفت: «گوهرتراشی از جمله مشاغلی است که در صورت حمایت شدن، می‌تواند با هزینه کم، زمینه اشتغال مناسب علاقه‌مندان به این هنر را فراهم کند؛ چرا که با سرمایه‌گذاری در آموزش می‌توان زمینه اشتغال فراوانی برای خانم‌های خانه‌دار و جوانان ایجاد کرد و من تصمیم دارم اگر خدا یاری‌ام کند، بتوانم این رشته صنایع دستی را در شهرم پیش ببرم تا بتوانم گامی برای اشتغالزایی همشهریانم برداشته باشم.»
احسان دبیری
رشته اتومکانیک
دوره متوسطه‌اش را در هنرستان شهید باهنر نی‌ریز، رشته ساخت و تولید گذراند. اما این برایش کافی نبود؛ دوست داشت ادامه بدهد و مهارت بیشتری کسب کند. می‌گوید: «احسان دبیری هستم و 33 سال دارم. هنرستان را بیشتر از دبیرستان دوست داشتم. به خاطر همین رشته‌های فنی برایم اولویت داشتند و از همان موقع دوست داشتم در رشته‌های فنی درس بخوانم تا علاوه بر درس خواندن، حرفه‌ای را هم بیاموزم. درسم که تمام شد، در یکی از تعمیرگاه‌های نی‌ریز مشغول به کار شدم. چندسالی گذشت تا این که یکی از دوستانم مرکز فنی و حرفه‌ای را به من معرفی کرد. از این و آن پرس و جو کردم، نی‌ریز و استهبان رفتم، بعد از همه تحقیقاتم متوجه شدم نی‌ریز خودمان بهترین مرکز فنی و حرفه‌ای را دارد. مربیانی خوب و کارکشته مثل آقای سلحشور، آقای مرادی مدیر دلسوز مرکز، و برنامه‌ریزی‌های خوب آقای غلامی. هر مشکل و سؤالی که داشتم، در هر ساعت از شبانه‌روز که بود پاسخ دادند و به جرئت می‌گویم که خیلی از کارآموزان شهرهای همجوار نیز به این مرکز می‌آمدند. »
دبیری در مورد تأثیر آموزشهای فنی و حرفه‌ای ادامه می‌دهد: «من حدود سه سال طول کشید تا همه دوره‌های مکانیک خودرو را یاد گرفتم. هرچند قبل از آن هم پیش استادانی مثل آقایان رسول افسر و میثم صادقیان شاگردی کرده بودم و با راهنمایی‌های دلسوزانه آنها تا حدودی بر کار سوار بودم؛ اما با آموزشهای کامل فنی و حرفه‌ای، بر کارم مسلط‌تر شدم.»
ادامه می‌دهد: «تفاوت آموزش فنی و حرفه‌ای با آموزش استادشاگردی در این است که در استادشاگردی همیشه بالادست‌تر از تو وجود دارد و فن کار را بیشتر به شما یاد می‌دهد. اما در مرکز آموزش و فنی و حرفه‌ای همه آموزشها در یک سطح است و همه با هم آموزش می‌بینند. این دیگر به خود تو بستگی دارد که چقدر برای آموزش دیدن آمادگی داشته باشی و تلاش کنی. واقعاً آموزشهای فنی حرفه‌ای برای داشتن یک شغل خیلی کمک می‌کند و من هنوز هم که هنوز است، دوست دارم آموزش ببینم. چون شغل ما به گونه‌ای است که سیستم‌های خودرو روز به روز در حال تغییر است و نیاز است ما همیشه به روز باشیم و آموزش ببینیم.»
از دید دبیری، حمایت مسئولان در راه‌اندازی شغل، مهمترین نقش را دارد. می‌گوید: «اوایل که مغازه را باز کرده بودم، اوضاع اقتصادی خیلی بهتر بود. اما الان مشکلات زیاد و سنگینی سر راهم وجود دارد. با این شرایط اقتصادی روزگاری نداریم؛ نه می‌شود ازدواج کرد و نه می‌توانم کار خود را توسعه دهم. قیمت ابزار کار و اجاره‌ها به شدت بالا رفته است. این فقط برای من سخت نیست؛ برای همه سخت شده است. این روزها هستند کسانی که ماشینشان را برای تعمیر می‌آورند؛ اما به دلیل گرانی و نوسان قیمت قطعات و لوازم یدکی، از پرداخت دستمزد عاجز و در مضیقه هستند. وقتی روند کار این باشد، کار و کاسبی برای ما که پشتیبانی نداریم، خوب نیست. بنابراین یک کارآفرین نیاز به حمایت مسئولان دارد. مسئولان باید جوانی را که دنبال کار رفته و برای خودش کاری راه انداخته، حمایت کنند. با یک وام کم‌بهره، یک کارآفرین مکانیک می‌تواند گاراژی بنا کند و چند نیرو در کنار خودش داشته باشد و با انگیزه و دلگرمی، کار خود را ارتقاء دهد. الان به هر جا برای وام سر می‌زنم، اقساط بالا و سودهای کلان دارد که مسلماً از گرفتن آن صرف‌نظر می‌کنم.»
این تعمیرکار خودرو توصیه‌ای هم به جوانان دارد و می‌گوید: «آموزش خیلی خوب است؛ بخصوص وقتی که همراه با مدرک باشد. تا جوان هستید دنبال آموزش بروید. برای یکبار هم که شده سری به مرکز فنی حرفه‌ای بزنید؛ آنجا می‌توانید استعداد خود را بشناسید و طبق سلیقه خودتان شغل انتخاب کنید.»
مجتبی عسکری
رشته اتومکانیک
«برای آموزش هیچ وقت دیر نیست. انسانها همیشه و در هر زمینه‌ای نیاز به آموزش و به روزرسانی آموخته‌های خود دارند. برای جوانانی که علاقه‌مند به اشتغال در زمینه‌های فنی از جمله مکانیک، برق و جوشکاری و... هستند، سازمان فنی و حرفه‌ای بهترین گزینه است که به صورت رایگان و تخصصی به آموزش کارآموزان می‌پردازد.»
اینها گوشه‌ای از صحبتهای مجتبی عسکری در خصوص تجربه خویش از دو سال آموزش در آموزشگاه فنی حرفه‌ای نی‌ریز است. کسی که در مدت دو سال توانسته چند مدرک فنی را بگیرد. می‌گوید: «من یکی از صد نفری هستم که در طول یک سال در رشته‌های مختلف فنی حرفه‌ای، زیر نظر مربیان مجرب و کاردان این مرکز آموزش دیدم. رشته‌های مهارتی مکانیک خودرو، تنظیم موتور و برق خودرو را در 1820 ساعت به صورت علمی - عملی و میدانی آموزش دیدم و با قبولی در آزمونهای علمی و کتبی، موفق به دریافت مهارت شدم.»
عسکری از کیفیت آموزش مرکز فنی و حرفه‌ای رضایت دارد و می‌گوید: «دوره‌های آموزشی را در سه مرحله آموزش می‌دهند و کارآموز را برای ورود به بازارکار کاملاً آماده می‌کنند. ابتدا به صورت علمی کارآموز را با قطعات و نحوه عملکرد آنها آشنا می‌کنند. سپس در مرحله دوم به صورت عملی انواع ابزارآلات و دستگاه‌های به روز عیب‌یابی و تعمیر خودرو را به او یاد می‌دهند. انواع قطعات خودرو در اختیار کارآموز قرار داده شده و نحوه عملکرد آنها را آموزش می‌دهند. مرحله سوم آموزش میدانی است که با معرفی کارآموز به تعمیرگاه‌های معتمد و فعال سطح شهر، با محیط کارگاهی کامل آشنا می‌شوند.»
مجتبی عسکری در خصوص تفاوت آموزش استادشاگردی و آموزش در مراکز فنی حرفه‌ای می‌گوید: «در مرکز فنی حرفه‌ای، آموزشها تخصصی‌تر و کارآزماتر از استادشاگردی است. در واقع هرگاه مهارت با آموزش علمی همراه باشد، نتیجه پربارتری به کارآموز می‌دهد.»
او از وضعیت شغل خود راضی است و ادامه می‌دهد: «من بعد از چند ماه که مدرک گرفتم، توانستم در شرکت فولاد غدیر نی‌ریز مشغول به کار شوم. واقعاً باید از کادر سازمان فنی حرفه‌ای تشکر و قدردانی کرد که شرایط را برای آموزش رایگان کارآموزان و جوانان شهرستان مهیا کرده‌اند.»
کارآموز فنی و حرفه‌ای انتقادی هم از عملکرد دولت دارد: «دولت می‌تواند با اختصاص وام کم‌بهره به کارآموزانی که موفق به اخذ مدرک شده‌اند، زمینه ورود به بازار کار و اشتغال را برای جوان جویای کار و دارای تخصص فراهم کند. متأسفانه دولت در این زمینه نسبت به جوانان کم لطفی می‌کند. در واقع چرخه آموزش، زحماتی که مرکز آموزش فنی و حرفه‌ای متحمل می‌شود با حمایت دولت و اختصاص تسهیلات کم‌بهره به نتیجه می‌رسد؛ در غیر این صورت هفتاد درصد این زحمات بی‌نتیجه است. یک جوان که تخصص و مهارت دارد، ولی پول ندارد، مانند فشنگی است بدون باروت که به هدف نمی‌رسد.»
روی سخن عسکری به جوانان بیکار است و می‌گوید: «برای آموزش هیچ وقت دیر نیست. اگر جوانی مدرک ندارد یا به هر دلیلی موفق نشده است دیپلم بگیرد، با مراجعه به سازمان فنی و حرفه‌ای و با پشت سر گذاشتن چند ساعت کلاس و دوره آموزشی، می‌تواند مدرک معتبر بگیرد و اگر علاقه داشته باشد، در حیطه آموزشهای کسب شده کار خود را ادامه بدهد و یا در شرکتها و مراکزی که نیاز به مدرک دارند، شاغل شود.»
حمیدرضا طاهری
لوله‌کشی گاز خانگی و تجاری
مدرک تحصیلی حمیدرضا طاهری 23ساله، کاردانی عمران بوده است. می‌گوید: «لوله‌کشی از جمله مشاغل ضروری در سراسر دنیا محسوب می‌شود؛ چرا که حتی در فقیرترین مناطق هم مردم به خدمات لوله‌کشی نیازمند هستند. بنابراین کاملاً مشخص می‌شود که با تلاش می‌توان به موقعیت‌های شغلی عالی در این زمینه رسید. من از همان بچگی در کنار پدرم که شغلش لوله‌کشی است، آموزش‌هایی را دیده بودم. بعد از فارغ‌التحصیل شدنم، چون در رشته دانشگاهی خودم نتوانستم شغلی داشته باشم. سعی کردم این رشته را به صورت کامل یاد بگیرم و برای خودم کاری را دست و پا کنم.»
ادامه می‌دهد: «ابتدای شهریور 1399در رشته لوله‌کشی گاز در مرکز فنی و حرفه‌ای شهرستان ثبت‌نام کردم و در مدت 5 ماه این دوره را به طور کامل آموزش دیدم. یک ماه بعد از آن، مهارت دوره لوله‌کشی آب سرد - گرم و نصاب وسایل بهداشتی را پیش مهندس کارآزما کسب کردم. همه این‌دوره‌ها را در مدت 10 ماه به صورت حضوری در فنی حرفه‌ای آموزش دیدم. خوبی کلاسها این بود که هم به صورت تئوری برگزار می‌شد و هم عملی؛ البته چون در این حرفه مهارت داشتم و از بچگی زیر نظر پدرم به این کار مشغول شده بودم، اطلاعات و تجربه‌های کمی را که داشتم، در اختیار هم دوره‌ای‌های خود قرار دادم تا بتوانیم در کنار هم در این کار پیشرفت بیشتری داشته باشم.»
طاهری از کیفیت آموزشهای فنی و حرفه‌ای رضایت کامل دارد و می‌گوید: «مرکز فنی حرفه‌ای از لحاظ آموزش عالی است؛ چون در کارهای فنی، تجربه کار خوب را ثابت می‌کند و استاد کارآزما تجربه زیادی در این آموزشها داشتند و چه خوب این آموزه‌ها را به هنرجویان انتقال می‌دادند.»
از لحاظ این کارآفرین آموزش به هر طریق که باشد خوب است؛ چه استادشاگردی باشد و چه به صورت آموزش و تئوری. ادامه می‌دهد: «تفاوت بیشتر روی تجربه‌ها است؛ اما اگر این دو نوع آموزش با هم ادغام شوند، یک کارآموز خیلی زودتر در کارش ماهر می‌شود. چون در مرکز فنی حرفه‌ای مطالبی گفته شد که در این چند سال فعالیتم در این رشته هیچ‌وقت به آنها اشاره نشده بود و یا بالعکس در آموزش استادشاگردی استفاده از تجربه استاد خیلی در مسلط شدن به کارِ کارآموز کمک می‌کند و پیچ و خم کار را یاد می‌گیرد. به نظر من اگر شخصی شغل لوله‌کشی را انتخاب می‌کند، فقط به مدرک پایان دوره فنی و حرفه ای اکتفا نکند و حداقل چند ماه در دوره‌های کارورزی این شغل شرکت کند؛ چون در طی این دوره‌ها با انجام کارهای عملی در پروژه‌های واقعی، یاد می‌گیرند که چگونه آموخته‌های تئوری خود را به صورت عملی به کار ببرند و در نتیجه می‌توانند در شغل لوله‌کشی زودتر از آنچه فکرش را بکنند، حرفه‌ای شوند.»
طاهری بعد از اتمام دوره‌های فنی و حرفه‌ای برای خودش به صورت مستقل کار می‌کند. او می‌گوید: «آموزشهای فنی و حرفه‌ای تأثیر خوبی داشتند یا بهتر بگویم احساس می‌کنم من به صورت خصوصی این آموزشها را فراگرفتم و به محض تمام شدن دوره و گرفتن مدرکم، مستقل شدم. حس خیلی خوبی است که یک فرد بتواند خودش یک کارآفرین باشد و به تنهایی خدمات را انجام دهد.»
طاهری از موقعیت شغلی خود راضی است؛ اما از درآمد نه. می‌گوید: «الان اوضاع اقتصادی کشور ما خوب نیست.هیچ کس از شغل و کارش راضی نیست. شغل ما خوب است؛ اما اگر ساخت و ساز باشد. متأسفانه پول نیست و ساخت و سازها کم شده است. به جوانانی که هیچ مهارتی ندارند، توصیه می‌کنم در دوره‌های مرکز آموزش فنی حرفه‌ای شرکت کنند؛ چرا که مدرک این سازمان معتبر است و بیشتر شرکتهای خدماتی و تأسیساتی کارآموزانی که این مدرک را دارند، به عنوان نیرو استخدام می‌کنند. »
او انتظاری هم از مردم و مسئولان دارد. ادامه می‌دهد: «وقتی یک جوان با هزار شوق و ذوق برای بهتر شدن کار و شغلش دنبال کسب علم و مهارت می‌رود، انتظار دارد مسئولان او را به راحتی در شرکتها استخدام و از تجربه‌اش استفاده کنند تا یک کارآموز با انگیزه بیشتری آموزش ببیند. به یک کارآموز دارای مدرک، وام اشتغالزایی با سود کم بدهند تا بتواند ابزار کار را بخرد و با داشتن مدرک و مهارت بیکار نباشد.
چرا دغدغه اصلی جوان‌های امروز ما بیکاری است؟ مردم هم باید در کارهایشان از جوانهایی که وارد این رشته شده‌اند استفاده کنند تا آنها نیز بتوانند علاوه بر خدمت و پیاده‌کردن مهارت، تجربه کافی کسب کنند و کار عالی و بدون نقص را تحویل دهند.»
نظر شما
